Podstawy gramatyki w języku hiszpańskim

BUENO/BIEN

W tym dziale przedstawimy zasady stosowania w języku hiszpańskim 2 słówek są to bueno i bien. Oba mozna przetłumaczyć jako dobry/dobre/dobra/.. . Najlepiej przeanalizować to na przykładach.

BUENO



BUENO (-A, -OS, -AS) + RZECZOWNIK


BUENO (-A, -OS, -AS) jest odmienny i używa się go z rzeczownikami. Pełni on funkcję jakiegokolwiek przymiotnika. bueno traci końcówkę rodzaju męskiego -o gdy stawiamy go przed rzeczownikami rodzaju męskiego w liczbie pojedyńczej. Końcówka ta natomiast występuje w przypadku gdy trafia za taki rzeczownik.

Por ejemplo:

Esta pelicula es muy buena.
(Ten film jest bardzo dobry.)


BIEN

BIEN {
CZASOWNIK + BIEN

Bien występuje po czasownikach i pełni funkcję przysłówka.

Por ejemplo:

Eso esta bien.
(To jest dobre.)
Bibliografia: USO de la gramatica espanola. Wydawnictwo EDELSA. 2003

Czasownik BYĆ w języku hiszpańskim

W języku hiszpańskim istnieją 3 sposoby wyrażania polskiego czasownika być. W tym dziale omówimy ich odmianę i zastosowanie praktyczne. Ich znajomość jest podstawą posługiwania się językiem hiszpańskim podobnie jak w języku angielskim czasownik to be.

1. SER
2. ESTAR
3. HABER

BYĆ
SER
ESTAR
Ja Jestem
(Yo) Soy
(Yo) Estoy
Ty Jesteś
(Tu) Eres
(Tu) Estas
On/Ona Jest
(El/Ella) Es
(El/Ella) Esta
My Jesteśmy
(Nosotros/-as) Somos
(Nosotros/-as) Estamos
Wy Jesteście
(Vosotros/-as) Sois
(Vosotros/-as) Estais
Oni/One Są
(Ellos/-as) Son
(Ellos/-as) Estan

Wyjaśnienie(1): pisząc zaimek np. (Yo) w nawiasie, rozumiem przez to odpowiednik angielskiego I, czyli mówiąc Yo soy w dosłownym tłumaczeniu na polski znaczy Ja jestem, jest to odpowiednik angielskiego I am. Jednakże podobnie jak w języku polskim często pomijamy osobę, ze względu na odmianę czasownika Być, podobnie w języku hiszpańskim ze względu na odmianę czasowników Ser i Estar pomijamy osobę, tzn. mówimy bardzo często Soy inteligente zamiast Yo soy inteligente. Brzmi to w tłumaczeniu na polski odpowiednio Jestem inteligentny i Ja jestem inteligentny

Wyjaśnienie(2): pisząc (Ellos/-as) rozumiemy, że osoba ma swój odpowiednik męski i żeński tzn. Ellos i Ellas ( zmienia się tylko końcówka) W języku hiszpańskim jeżeli mamy samych mężczyzn mówimy Oni ( Ellos ) jeżeli kilka kobiet One (Ellas) jeżeli zaś wśród grupy kobiet i mężczyzn, nawet gdy jest jeden mężczyzna mówimy Oni ( Ellos )

CZASOWNIK BYĆ - HABER

Oznacza on Być, Istnieć, Znajdować się w każdej osobie w czasie teraźniejszym występuje w postaci Hay i nie zmienia swojej formy.

Czym różni się SER i ESTAR ?

1. Ważną różnicą między tymi dwoma czasownikami stanowi fakt, że SER oznacza pochodzenie, a ESTAR miejsce przebywania

por ejemplo:

Soy de Lisboa - Jestem z Lizbony Estoy en Lisboa - Jestem w Lizbonie
Somos italianos - Jesteśmy Włochami Estamos en Italia - Jesteśmy ( przebywamy) we Włoszech

2. Inna różnica polega na tym, że SER używamy, aby mówić o (trwałych) cechach wyglądu i charakteru, a ESTAR, kiedy mówimy o samopoczuciu i stanach przejściowych ( choroba ).

Manuel es inteligente - Manuel jest inteligentny Maria esta enferma - Maria jest chora

Kiedy używamy HABER?

Mimo, że jego znaczenie zbliżone jest to SER i ESTAR stosuje się go jedynie w ściśle określonych kontekstach:

  • Czasownika Haber w czasie teraźniejszym przyjmuje bezosobową formę HAY ( czytaj: aj ), która w zależności od kontekstu może znaczyć "jest/są" lub "znajduje się/znajdują się"
  • Czasownik Haber odmienia się przez osoby, kiedy występuje w funkcji czasownika posiłkowego w czasach złożonych
  • Konstrukcji z czasownikiem Haber używamy wtedy, kiedy chcemy podkreślić sam tylko fakt istnienia czegoś lub kogoś w danym miejscu.

Por ejemplo:

En la nevera hay leche - W lodówce jest mleko

UWAGA!!!

Po HAY nie używamy rodzajników określonych. Stosujemy rodzajniki nieokreślone (un, una, unos, unas) albo słówka typu:

  • poco(s) -mało
  • mucho(s) - dużo
  • algunos - kilka
A także możemy zastosować liczebniki. (un, dos, tres, .... )

Por ejemplo:

En la cocina hay un gato - W kuchni jest (jakiś, jeden) kot.

En esta ciudad no hay muchos monumentos - W tym mieście nie ma wielu zabytków.

Dodatkowo trzeba zwrócić uwagę, że jeżeli np. mówimy En clase no hay dos ventanas rozumiemy przez to zdanie "W klasie nie ma 2 okien" , ale mogą być 1, 3 , 4 itd okien. Gdy chcemy powiedzieć, że w ogóle nie ma okien mówimy po prostu En clase no hay ventanas lub En clase no hay unas ventanas.

PORÓWNANIE HABER ( HAY ) I ESTAR

En la cocina hay un gato. - W kuchni jest kot El gato esta en la cocina - Kot jest w kuchni

W tym zdaniu chodzi jedynie o stwierdzenie obecności kota w kuchni, dlatego użwya się czasownika haber. Użycie rodzajnika nieokreślonego un oznacza, że osoba wypowiadająca to zdanie nie zna tego kota. Zdanie to dosłownie oznacza: "W kuchni jest jakiś kot"

Natomiast w powyższym zdaniu, przed rzeczownikiem gato pojawił się rodzajnik określony el dlatego, że osoba wypowiadająca to zdanie mówi o kocie, którego zna.

 

Bibliografia: Easy Espanol, Wydawnictwo Amercom

Czasowniki zwrotne

 Przykładami czasowników zwrotnych w języku polskim są np. myć się, czesać się. Czyli wszystkie czasowniki zawierajace zaimek zwrotny "się" W języku polskim nie odmieniamy go, natomiast w języku hiszpańskim jego odpowiednik, czyli "se" ulega odmianie, którą przedstawimy poniżej, na przykładzie czasowników llamarse – nazywać się i levantarse - wstawać.

 

llamarse
levantarse
me llamo
me levanto
te llamas
te levantas
se llama
se levanta
nos llamamos
nos levantamos
os llamais
os levantais
se llaman
se levantan

UWAGA!!!

Czasowniki zwrotne w zależności od czasu odminiamy normalnie tak jak to ma się do zasad odmiany w danym czasie odmieniając zawsze jeżeli jest to konieczne zaimek "się" czyli "se" przez osoby i odminiana końcówka zaimka zazwyczaj przyjmuje miejsce przed czasownikiem. W bezokolicznikach natomiast przykleja się na konću czasownika.

Inne często stosowane czasowniki zwrotne:

LAVARSE - myć się

PEINARSE - czesać się

AFEITARSE - golić się

DUCHARSE - brać prysznic

BANARSE - kąpać się

EQUIVOCARSE - mylić się

ABURRIRSE - nudzić się

GUSTAR

Gustar - to czasownik, który oznacza w języku polskim tyle co "lubić" , "podobać się". W normalnym użyciu czasownik ten jest odpowiednikiem angielskiego "please". Gustar jest czasownikiem regularnym i ze względu na końcówkę -ar odmieniamy go zgodnie z zasadami odmiany czasowników regularnych w tzw. I KONIUGACJI.

Przykładowa odmiana GUSTAR w czasie Presente
yo
gusto
tú
gustas
él/ella/Ud.
gusta
nosotros/-as
gustamos
vosotros/-as
gustáis
ellos/ellas/Vds.
gustan

UWAGA!

Czasownik GUSTAR jest bardzo często używany do mówienia o tym co lubimy i czego nie lubimy. Przyjmuje on w tym przypadku znaczenie podobne do angielskiego czasownika "like". Odmiana czasownika Gustar w tym przypadku różni się od tradycyjnej odmiany. W konstrukcji zdań tego typu stosujemy odpowiednio odmieniony zaimek i najczęściej 3 osobę liczby pojedynczej lub mnogiej Gustar odmienianą w czasie Presente. Aczkolwiek użycie w tym kontekście czasownika odmienionego w innej osobie niż trzeciej też jest możliwe.

por ejemplo:
Megustas tú - Lubię Cię

GUSTAR
me gusta
te gusta
le gusta
nos gusta
os gusta
les gusta

Me gusta pasear por el parque. - Lubię spacerować po parku.

Nos gusta esta película. - Podoba się nam ten film.

Uwaga!

Gdy po czasowniku GUSTAR występuje dowolny czasownik w formie bezokolicznikowej lub rzeczownik w liczbie pojedyńczej , GUSTAR przyjmuje formę GUSTA.

Gdy natomiast po czasowniku GUSTAR występuje rzeczownik w liczbie mnogiej jako dopełnienie używamy 3 osoby liczby mnogiej GUSTAN.

No me gustan las películas americanas. - Nie podobają mi się filmy amerykańskie.

OKREŚLENIE OSOBY

W celu lepszego podkreślenia podmiotu o którym mówimy, że coś lubi czy nie lubi stosujemy:
A + Podmiot (imię, nazwisko, zaimek dzierżawczy).

Por ejemplo:

A mi me gusta esta película.

A Pedro le gusta la musica americana.

Mowa Zależna - Estilo Indirecto

Mowa zależna jest dla polaków zagadnieniem nieco skomplikowanym gdyż w języku polskim nie występuje tak jak ma to miejsce w języku hiszpańskim następstwo czasów z nią związane.

INFORMACION

Mowę zależną używamy gdy chcemy powtórzyć zdanie przez kogoś wypowiedziane, np:

"Juan: Hace frío."
Maria: ¿Qué ha dicho Juan?
Ana: Ha dicho que hace frío.


PRZEKSZTAŁCENIA
Verbo introductor (decir)
Estilo Directo
Estilo Indirecto
Presente/Preterito Perfecto
}
PRESENTE/PASADO =>
PRESENTE/PASADO
FUTURO =>
FUTURO
   
Preterito Perfecto
Preterito Indefinido/Imperfecto/
Pluscuamperfecto
}
PRESENTE =>
PRETERITO IMPERFECTO
PRETERITO PERFECTO =>
PRETERITO PLUSCUAMPERFECTO/INDEFINIDO
PRETERITO INDEFINIDO =>
PRETERITO PLUSCUAMPERFECTO/INDEFINIDO
PRETERITO IMPERFECTO
PRETERITO IMPERFECTO
FUTURO =>
CONDITIONAL

Informacje o konstrukcji poszczególnych czasów znajdziesz w odpowiednich działach na naszej stronie:

PRZEJDŹ DO CZASÓW HISZPAŃSKICH>>>

PRZYKŁADY:

ESTILO DIRECTO
ESTILO INDIRECTO
El dice/ha dicho: El dice/ha dicho/ QUE
"No tengo fuerzas" …no tiene fuerzas.
„Hoy hace sol.” …hoy hace sol.
El ha dicho/dijo/habia dicho/decia: El ha dicho/dijo/habia dicho/decia/ QUE
„Tenemos mucho hambre” …tenían mucho hambre.
„Querría ir a Suecia.” …querría ir a Suecia.
„No me gusta esta falda.” …no le gustaba aquella falda.
„Esta semana no he estado en la escuela.” …aquella semana no había estado en la escuela.
„Ayer tuve muchas ganas de verte.” …el día anterior tuvo mucha ganas de verme.
„Mañana será mejor.” …el día siguiente sería mejor.

UŻYCIE:

W momencie gdy Verbo introductor (czasownik wprowadzający) jest w czasie Preterito Perfecto (ha dicho) czas zdania twierdzącego przekształcanego z Estilo Directo na Estilo Indirecto może być zarówno taki jak w Estilo Directo lub może się zmieniać zgodnie z powyższą tabelką

„No sé cuando podemos vernos.”
Me ha dicho que no sabe cuando podemos vernos.

Kiedy czasownik wprowadzający (Verbo introductor) jest pytaniem lub odpowiedzią, w Estilo Indirecto następuje odpowiednia zamiana czasów zgodnie z powyższą tabelką.

Policia: „Mario- Si te sientes tan mal, ¿Por qué no vas al. hospital?
Carmen- No puedo, tengo que trabajar.”

Mario preguntó a Carmen por qué no iba al hospital si se sentía tan mal y ella le contestó que no podía porque tenía que trabajar.

ORDEN / PETICION

Poniżej przedstawiamy tabelkę z zamianami czasów w przypadku tworzenia mowy zależnej dla rozkazów, próśb, petycji....

PRZEKSZTAŁCENIA
Verbo introductor
Estilo Directo
Estilo Indirecto
Presente / Preterito Perfecto
IMPERATIVO =>
PRESENTE DE SUBJUNTIVO
Preterito Perfecto / Imperfecto / Indefinido / Pluscuamperfecto
IMPERATIVO =>
PRETERITO IMPERFECTO DE SUBJUNTIVO
Bibliografia: USO de la gramatica espanola. Wydawnictwo EDELSA. 2003

MUY/MUCHO

W tym dziale przedstawimy zasady stosowania w języku hiszpańskim 2 słówek są to muy i mucho. To pierwsze można by przetłumaczyć najprościej jako bardzo a drugie jako dużo lub bardzo w zależności od użycia. Najlepiej przeanalizować to na przykładach.

MUY



MUY {
Muy + Przymiotnik
Muy + Przysłówek


Muy jest nieodmienny i używa się go z przymiotnikami oraz przysłówkami.

Por ejemplo:

Estoy muy cansado, me voy a dormir.
(Jestem bardzo zmęczony, pójdę spać.)

Estamos muy alegres que vais a visitarnos.
(Jesteśmy bardzo zadowoleni, że nas odwiedzicie.)

Trabajas muy lento. ¡Muevete!
(Pracujesz bardzo powoli. Rusz się!)

Vivo muy cerca de aqui.
(Mieszkam bardzo blisko stąd.)


MUCHO

MUCHO {
Mucho (-a,-os, -as) + Rzeczownik
Czasownik + Mucho

Mucho ( -a, -os, -as) odmienia się przez rodzaje i liczby jeśli łączy się z rzeczownikami.

Por ejemplo:

Vivió aquí por muchos años.
(Mieszkał tu przez wiele lat.)

Ha dicho muchas cosas interesantes.
(Mówił dużo interesujących rzeczy.)


Mucho nie odmiania się w momencie gdy występuje po czasowniku. Pełni wtedy funkcję przysłówka.

Por ejemplo:

Sara no come mucho.
(Sara nie je dużo.)

No fumo mucho. Sólo un cigarillo por día.
(Nie palę dużo. Tylko jednego papierosa dziennie.)

 

Okresy warunkowe


W języku hiszpańskim posiadamy 4 okresy warunkowe są to:

  1. Zdania warunkowe I typu
  2. Zdania warunkowe II typu
  3. Zdania warunkowe III typu
  4. Zdania warunkowe mieszanego typu

Zdania warunkowe I typu

Ten okres warunkowy wyraża czynności możliwe do realizacji w przyszłości. Używając pierwszego okresu warunkowego mówimy o wydarzeniu w przyszłości, które ma realną szansę, żeby zaistnieć. Jednak nie jest w 100% pewne. Wykonanie czynności przyszłej wyrażanej tutaj z apomocą Futuro Imperfecto uzależnione jest od zaistniałej sytuacji wyrażonej za pomocą czasu Presente de Indicativo ( najzwyklejszy czas prosty ).

Tzn. Presente de Indicativo wyraża warunek, który musi być spełniony aby zaistniało zdanie, czynność wyrażona przez Futuro Imperfecto np zdanie: Jeżeli będzie ładna pogoda(Presente) pójdę na spacer (Futuro)

Konstrukcja tego okresu warunkowego:

Si + Presente de indicativo + Futuro imperfecto.

Powyższy okres warunkowy jest równoważny z poniższą konstrukcją:
Futuro imperfecto + Si + Presente de indicativo.

Uwaga!!! Po Si nigdy nie używamy czasu Futuro, chociaż mogłoby się wydawać, że po przetłumaczeniu na język polski taki czas występuje.

Przykład:

Si tengo tiempo, iré al cine. (lub Iré al cine si tengo tiempo.)
Jeśli/Jeżeli będę miał/a czas, pójdę do kina.

Zdania warunkowe II typu

Wyrażają czynności, które nie mogą być wykonane w danej chwili. Ten okres warunkowy często wyraża marzenia, tzw. gdybanie: Gdybym miał dużo pieniędzy, kupiłbym sobie samochód Ale nie mam tyle pieniędzy, przynajmniej w tej chwili. Ale przecież mogę wygrać w totka, niewielka szansa (jedna na kilkanaście milionów;-) istnieje.

Drugiego okresu warunkowego używamy mówiąc o teraźniejszości i przyszłości, jeśli istnieje niewielkie prawdopodobieństwo spełnienia warunku lub warunek nie może być spełniony.

Konstrukcja tego okresu warunkowego:

Si + Pretérito imperfecto de subjuntivo + Potencial simple.

lub:

Potencial simple + Si + Pretérito imperfecto de subjuntivo.

Przykład:

Si no lloviese/lloviera, daríamos una vuelta.
(lub Daríamos una vuelta si no lloviese/lloviera.)
 Gdyby nie padało, poszlibyśmy na spacer.

Zdania warunkowe III typu

Wyraża czynności, które z jakiegoś powodu nie mogły odbyć się w przeszłości.Pierwsze dwa okresy warunkowe odnosiły się do teraźniejszości i przyszłości, natomiast trzeci odnosi się wyłącznie do przeszłości. Tu także marzymy.. tym razem jednak marzenie nie ma ŻADNYCH szans na spełnienie się. Coś mogło zdarzyć się w przeszłości ale się nie zdarzyło. I tyle, szansa minęła i nic jej nie wróci.

Konstrukcja tego okresu warunkowego:

Si + Pluscuamperfecto de subjuntivo + Potencial compuesto.

lub:

Si + Pluscuamperfecto de subjuntivo + Pluscuamperfecto de subjuntivo.

lub:

Potencial compuesto/Pluscuamperfecto de subjuntivo + Si + Pluscuamperfecto de subjuntivo.


Przykład:

Si me hubieras pedido, te habría/hubiera ayudado.
(lub Te habría/hubiera ayudado si me hubieras pedido.)
Gdybyś mnie (wtedy) poprosił, pomógłbym Ci.

Zdania warunkowe mieszanego typu

Wyrażają czynności niemożliwe do realizacji w teraźniejszości, ponieważ w przeszłości nie zostały wykonane czynności będące dla nich warunkiem koniecznym.

Si + Pluscuamperfecto de subjuntivo + Potencial simple.

lub:

Potencial simple + Si + Pluscuamperfecto de subjuntivo.


Przykład:

Si se hubieran casado, tendrían ya hijos.
(lub Tendrían ya hijos si se hubieran casado.)
Gdyby się (byli) wtedy pobrali, mieliby już dzieci.
Bibliografia: Lengua.pl

SER, ESTAR, TENER

ZASTOSOWANIE SER , ESTAR , TENER - w skrócie

 SER stosujemy do:
  • mówienia o niezmiennych cechach charakterystycznych danej osoby lub rzeczy takich jak: cechy charakteru , kolor , materiał wykonania, rozmiar, wielość, stałe cechy wyglądu )
    Mónica es muy guapa y inteligente. - Monika jest bardzo ładna i inteligentna.
  • do mówienia o rzeczach, które się względnie nie zmieniają w dłuższym okresie czasu takich jak zawód
    ¿Qué eres? - Co robisz? (pytanie o zawód)
    Soy fontanero. - Jestem hydraulikiem.
  • gdy mówimy o pochodzeniu jakiejś rzeczy lub osoby oraz czyjejś narodowości
    ¿De dónde es ella? - Skąd ona pochodzi?
    Ella es de Polonia. - Ona jest z Polski.
  • gdy chcemy przypisać komuś posiadanie
    Este perro es de Pedro. - Ten pies jest (należy do) Piotra.
  • gdy mówimy o godzinie lub podajemy datę
    Pedro es católico. - Piotr jest katolikiem.
    Es la una. - Jest pierwsza.
  • do wyrażenia czyjejś przynależności religijnej, poglądów politycznych
    ¿Qué hora es? - Która jest Godzina?
    Es la una. - Jest pierwsza.
  • gdy mówimy o koligacjach i współzależnościach rodzinnych
    Pedro es el hermano de Mónica. - Piotr jest bratem Moniki.

ESTAR stosujemy do:

  • mówienia o stanach przejściowych: choroba, zmęczenie, samopoczucie, tymczasowa zmiana wyglądu
    Pedro está enfermo. - Pedro jest chory. (stan tymczasowy)
    Pedro está cansado. - Pedro jest zmęczony. (stan chwilowy)
  • gdy mówimy o czyimś emocjonalnym zachowaniu, które uznajemy za nie codzienne i tymczasowe
    Pedro está nervioso. - Pedro jest (zachowuje się) nerwowy. (normalnie jest człowiekiem opanowanym)
  • gdy mówimy o aktualnym miejscu pobytu kogoś lub miejscu znajdowania się jakiejś rzeczy
    ¿Dónde estás? - Gdzie jesteś? (obecnie)
    Estoy en España. - Jestem w Hiszpanii.

TENER stosujemy do:

  • wyrażenia posiadania przy opisywaniu wygladu, np. że posiada niebieskie oczy , długie włosy , posiada okulary ( można również powiedzieć LLEVAR - nosi okulary) opisu ubioru itd.
  • do informowania na temat czyjegoś wieku np. Tengo 16 años - Mam 16 lat

Musimy pamiętać o tym iż SER i ESTAR odmieniają się w sposób nieregularny:

ser

soy
eres
es
somos
sois
son

estar

estoy
estás
está
estamos
estáis
están
Poniżej przedstawimy przykładowe porównanie czasowników SER i ESTAR. Jak już pisaliśmy SER używamy gdy mówimy o cechach danej osoby lub rzeczy, które są w pewnym stopniu stałe, trwałe i charakterystyczne dla niej w dłuższym okresie czasu, lub w ogóle nie zmienne. Natomiast ESTAR używamy do mówienia o tymczasowych, przejściowych stanach.

por ejemplo:
El caballo es tranquilo. - Koń jest spokojny.
El caballo está tranguilo. - Koń jest (zachowuje się) spokojny. (normalnie taki nie jest)

Stopniowanie przymiotników

 W języku hiszpańskim używa się podobnie jak w języku polskim 3 stopni przymiotników. Są to :


  • el positivo (równy)
  • el comparativo (wyższy)
  • el superlativo (najwyższy)

STOPIEŃ RÓWNY - EL POSITIVO

W stopniu równym przymiotniki występują zazwyczaj w swojej podstawowej formie w odpowiednim dla kontekstu zdania rodzaju.

los tomates rojos - czerwone pomidory
la tiza blanca - biała kreda

Przymiotniki w stopniu równym występują w konstrukcji porównawczej:

TAN .... COMO - TAK .../RÓWNIE.... JAK....

Los españoles fabrican coches tan buenos como los franceses. - Hiszpanie produkują tak dobre samochody, jak Francuzi.

STOPIEŃ WYZSZY - EL COMPARATIVO

Jeżeli jakaś cecha ma większe natężenie i chcemy ją pokreślić używając stopnia wyższego, przed przymiotnikiem musimy postawić słówko más (z akcentem graficznym nad a) oznaczające bardziej.

MAS ALTOS - WYZSI

MAS COMODO - WYGODNIEJSZY

W momenice gdy chcemy powiedzieć o tym, że jakaś cecha występuje w mniejszym znaczeniu przed przymiotnikiem stawiamy słówko menos oznaczajace mniej.

MENOS INTELIGENTE - MNIEJ INTELIGENTNY

Aby podkreślić większe/mniejsze natężenie jakiejś cechy w stosunku do innej używamy następującej konstrukcji:

MAS/MENOS .... QUE - BARDZIEJ/MNIEJ .... NIZ

Esta chica es mas guapa que aquella. - Ta dziewczyna jest ładniejsza niż tamta.

STOPIEŃ NAJWYZSZY - EL SUPERLATIVO

Stworzenie stopnia najwyższego jest bardzo proste i rózni sie od tworzenia stopnia wyższego postawieniem rodzajnika określonego w odpowiedniej formie i liczbie.

EL MAS ALTO - NAJWYZSZY

EL MENOS INTELIGENTE - NAJMNIEJ INTELIGENTNY

Charakterystyczną konstrukcją dla stopnia najwyższego jest :

EL/LA MAS/MENOS .... DE... - NAJ.../NAJBARDZIEJ/NAJMNIEJ... Z...

Juan es el mas alto de la clase. - Juan jest najwyzszy z klasy.

Bibliografia: Easy Espanol numer 19, Wydawnictwo Amercom

Strona bierna w hiszpańskim - La voz pasiva

Strona bierna - La voz pasiva

Strona bierna w języku hiszpańskim jest rzadko stosowana. Tworzy się ją za pomocą czasownika:

SER - gdy kładzie się nacisk na samą czynność

ESTAR - gdy ważny jest skutek czynności (nie jest podany sprawca czynności).

SCHEMAT ZAMIANY STRONY CZYNNEJ NA BIERNĄ

Rzeczownik (I) + Czasownik + Rzeczownik (II)

ZAMIENIAMY W:

Rzeczownik (II) + Ser/Estar + Imiesłów (Participio) + por + rzeczownik (I)


SER i ESTAR musi być odpowiednio odmieniony w danym czsie

Imiesłów musi być uzgodniony w liczbie i rodzaju z rzeczownikiem (II)

Przykład:

Ana escribió la carta. - Anna napisala list.

La carta fue escrita por Ana. - List został napisany przez Annę.
(ale:) La carta está escrita. - List jest napisany.

UWAGI!

  1. Często używa się formy bezosobowej czasownika zamiast strony biernej (na język polski takie zdania tłumaczymy zawsze w liczbie pojedyńczej):

    Se + czasownik w 3 os. l. poj. + rzeczownik w l. poj.
    Se + czasownik w 3 os. l. mn. + rzeczownik w l. mn.

    Se vende pan. - Sprzedaje się chleb.
    Se venden pasteles. - Sprzedaje się ciastka.

  2. Jeśli rzeczownik oznacza osobę, czasownik zawsze jest w liczbie pojedynczej.

    En esta ciudad se ve a muchos turistas. - W tym mieście widzi się wielu turystów.

  3. Jeśli czasownik występuje w formie zwrotnej, dodaje się podmiot "uno/a".

    Uno se acuerda de lo ocurrido a menudo.     - Często się wspomina to, co zaszło.

  4. Forma bezosobowa może wystąpić w zdaniu typu:

    Se + czasownik 3 os. l. poj. + que + zdanie

    Se dice que el domingo va a hacer calor. - Mówi się, że w niedzielę będzie ciepło.

artykuł opracowany na podstawie: www.ept.prv.pl oraz własnej wiedzy.

Tworzenie liczby mnogiej rzeczowników

 Liczbę mnogą rzeczowników zakończonych nieakcentowaną samogłoską,lub akcentowanym -e, -a tworzymy przez dodanie końcówki -s.

LA MESA - LAS MESAS

EL DEDO - LOS DEDOS

EL CAFE - LOS CAFES

LA MAMA - LAS MAMAS

W pozostałych przypadkach, np. kiedy rzeczowniki zakończone są spółgłoską (oprócz -x ) albo -y tworzymy ich liczbę mnogą przez dodanie końcówki. -es.

LA MUJER - LAS MUJERES

EL RELOJ - LOS RELOJES

EL REY - LOS REYES

Rzeczowniki zakonczone na -s, więcej niż jednosylabowe i nieakcentowane na ostatniej sylabie, nie zmieniają się w liczbie mnogiej

EL LUNES - LOS LUNES

EL ANALISIS - LOS ANALISIS

 

 

Użycie Przyimków

PRZYIMKI I ICH ZNACZENIE

A a) wskazuje na kierunek ruchu / Maria va a casa

b) wskazuje na odległość / Gniezno esta a treinta minutos de marcha

c) określa godzinę / Voy a la escuela a las ocho

d) wyraża następstwo / Dia a dia voy a escuela / Paso a paso se acercaba a ella

e) czasami znacza lokalizację / Tenemos sitios a la sombra

f) oznacza cenę / Las perras estan a dos euros
CON a) oznacza towarzystwo / Voy al cine con mi hermano

b) ma znaczenie "dla, wobec" / Estoy nervioso contigo / Estoy enfadado con el

c) oznacza :"instrument, narędzie" / No me gusta escribir con lape
DE a) oznacza przynależność, pochodzenie / Soy de Poznań

b) pokrewieństwo / Es mujer de Juan Gomez

c) posiadanie / Esto es el coche de mi padre

d) określa materiał z jakiego jest coś zrobione / Vaso de cristal / Caja de madera

e) oznacza przeznaczenie jakiegos przedmiotu / Maquina de escribir

f) ma znaczenie "o, na temat" / Hoy no hablamos de escuela
EN a) lokalizacja wewnątrz / En casa no hay nadie

b) lokalizacja na powierzchni / En la mesa hay dos platos

c) lokalizacja w czasie / Mi hermano nacio en ańo 1979

d) oznacza środek lokomocji / Vamos a Espańa en avion

e) przed nazwą koloru / Quiero pintar mi habitacion en azul
ENTRE a) oznacza :"między, pomiędzy" / Estare en casa entre las dos y las tres

b) powśród / Estoy bien entre mis amigos
PARA a) odpowiada polskiemu "dla" / Esto es para ti

b) wskazuje kierunek ruchu do jakiegos miejsca / Mańana salgo para Madrid

c) określa przeznaczenie przedmiotu / Tengo mucho dinero para las fiestas
POR a) odpowiada polskiemu "przez" / Sali por la ventana

b) oznacza przyczynę / No vamos de vacaciones por falta de dinero

c) występuje przed nazwami przedmiotów, po które się idzie / Voy por pan

d) oznacza zastępstwo / Lo hago por ti / Lo digo por el director
SOBRE a) położenie na powierzchni / Mi lobro esta sobre la mesa

b) położenie nad powierzchnią / Sobre el prado habia una niebla

c) określa temat rozmowy lub informacji / Leo mucho sobre A. Mickiewicz
ANTE a) położenie przed / Ante mi casa hay muchos coches

b) w połączeniu z TODO=przedewszystkim / Ante todo tienes que estudiar
BAJO a) położenie "pod" / Bajo el coche hay gato

b) pod warunkiem / Bajo la condición de que me ayudes
CONTRA a) "przeciw" / El alumno esta contra su profesor

b) oznacza zderzenie / El coche chocó contra un arbol

c)!! przeznaczenie lekarstwa / Quiero comprar una medicina contra tos
DESDE a) miejsce w czasie "od" / Tengo vacaciones desde junio
HASTA a) granica przestrzenna / Fuimos hasta la playa

b) koniec czynności w czasie / Este autor escribia hasta la muerte

c) znaczenie "nawet" / La policia buscaba los documentos hasta en su casa

źródło: http://hiszpania.org.es