Pretérito Anterior - Hiszpański Czas Zaprzeszły

Hiszpański czas Pretérito Anterior to Czas Zaprzeszły, służy on jak sama nazwa wskazuje to wyrażania czynności w przeszłości, która wydarzyła się przed inną czynnością mającą miejsce również w przeszłości. We współczesnym języku hiszpańskim użycie tego czasu jest coraz rzadsze. W tym artykule podobnie jak we wszystkich innych w rozdziale Czasy Hiszpańskie mówimy o czasie funkcjonującym w trybie Modo Indicativo. Konstrukcja tego czasu jak również zasady jego użycia są dosyć proste. Całość sprawdza się do odmiany czasownika haber w czasie Pretérito Perfecto Simple lub Pretérito Indefinido - pełni on w zdaniu funkcję tzw. czasownika posiłkowego (jeżeli uczyłeś się angielskiego jest to np. odpowiednik had w czasie Past Perfect). Następnie stawia się czasownik właściwy w postaci Participios Pasado. Więcej na temat konstrukcji i użycia tego czasu znajdziesz w poniższym artykule.



Cuando hube termindo de pasear, me fui a casa. - Kiedy skończyłem spacerować, poszedłem do domu.
Salieron del mercado en cuanto hubieron comprado todo. -Wyszli ze sklepu kiedy jak tylko kupili wszystko.


KONSTRUKCJA ZDANIA

(Podmiot) + Pretérito Perfecto Simple o Pretérito Indefinido del verbo auxiliar HABER + Participio Pasado + dopełnienie.

Podmiot podobnie jak w języku polskim występuje opcjonalnie.
Dopełnienie to tzw. reszta zdania.

Pretérito Perfecto Simple de HABER jest to czasownik posiłkowy HABER odmieniany w Pretérito Perfecto Simple de Indicativo.

Participio Pasado to imiesłów bierny danego czasownika opisujący akcję, którą chcemy wyrazić w zdaniu w Pretérito Anterior.


Pretérito Perfecto Simple de HABER

Odmiana HABER przez osoby w Pretérito Perfecto Simple de Indicativo
yo
HUBE
tu
HUBISTE
el/ella/Vd.
HUBO
nosotros/-as
HUBIMOS
vosotros/-as
HUBISTEIS
ellos/ellas/Vds.
HUBIERON

Participios Pasado

Większość imiesłowów biernych w języku hiszpańskich tworzy się bardzo prosto wedle poniższej zasady:

CANTAR
CANTADO
BEBER
BEBIDO
VIVIR
VIVIDO

czyli jeżeli w zależności od końcówki czasownika dokonujemy następującej zamiany:

AR => ADO
ER, IR => IDO

Oprócz regularnie tworzonych Participio Pasado istnieją również nieregularne, poniżej przedstawiamy tabelkę najpopularniejszych, nieregularnych Partcipio Pasado :

SER
SIDO
BYĆ
VER
VISTO
WIDZIEĆ
PONER
PUESTO
KŁAŚĆ
ESCRIBIR
ESCRITO
PISAĆ
ABRIR
ABIERTO
OTWIERAĆ
VOLVER
VUELTO
WRACAĆ
HACER
HECHO
ROBIĆ
ROMPER
ROTO
ŁAMAĆ
DECIR
DICHO
MÓWIĆ

ZASTOSOWANIE

Preterito Perfecto (Perfecto Compuesto) używamy w następujących przypadkach:

  1. Do wyrażania czynności, która miała miejsce w przeszłości i wydarzyła się przed inną czynnością w przeszłości. Pojawia się tutaj tzw. za przeszłość zdarzenia. Jeżeli ktoś uczył się już angielskiego czas ten można porównać z zastosowaniem czasu Past Perfect.

    Tan pronto como hubieron recibido los regalom, empezaron a abrirlos.
    (Jak tylko otrzymali prezenty, zaczęli je rozpakowywać.)


    Después que hubieron ganado, se fueron a la fiesta.
    (Zaraz po tym jak wygrali, poszli na imprezę.)


PYTANIA I PRZECZENIA

Tworzenie pytań w języku hiszpańskim jest stosunkowo łatwe. Pytania tworzy się poprzez postawienie na początku zdania odwróconego pytajnika ¿ następnie postępujemy zgodnie z konstrukcją, podmiot jest najczęściej pomijany, ponieważ już sam odpowiednio odmieniony czasownik posiłkowy wskazuje nam adrestata pytania.

¿(PODMIOT) + Pretérito Perfecto Simple de HABER + Participio Pasado +...?

por ejemplo:

¿(Él) de verdad se acostó tan pronto que hubo terminado de cenar?
(Czy (On) naprawdę położył się tak szybko jak tylko skończył jeść kolację?)

¿(Ella) empezó a llorar en cuanto hubo oido toda la verdad?
(Czy (Ona) zaczęła płakać jak tylko usłyszała całą prawdę?)

Przeczenia tworzymy natomiast za pomocą NO, które stawiamy między podmiotem, a czasownikiem posiłkowym HABER odpowiednio odmieniony. Jeżeli, nie używamy podmiotu to analogicznie NO trafia na początek zdania przed czasownik posiłkowy. Podobna sytuacja ma miejscę w momencie odmiany czasowników zwrotnych w tym czasie.

(PODMIOT) + NO + Pretérito Perfecto Simple de HABER + Participio Pasado +...

por ejemplo:

No comí la ensalada hasta que no me sirvieron el agua.
(Nie zjadłem sałatki dopóki nie podali mi wody.)

Estuvieron tranquilos hasta que no hubo perdido la maleta.
(Byli spokojni, dopóki nie zgubili walizki.)


ODMIANA CZASOWNIKA ZWROTNEGO

Postanowiłem przedstawić tutaj również przykładową odmianę czasownika zwrotnego w Pretérito Anterior ponieważ jest ona inna niż w czasach teraźniejszych. W zasadzie wszystko sprowadza się do tego, że Zaimek Zwrotny ( Pronombres Reflexivos ) odpowiednio odmieniony wędruje przed czasownik posiłkowy HABER( również odpowiednio odmieniony ), natomiast po Pretérito Perfecto Simple de HABER znajduje się czasownik właściwy przyjmujący formę Imiesłowu Biernego ( Participio Pasado ).

Odmiana LEVANTARSE w Pretérito Anterior
yo
ME
HUBE LEVANTADO
tu
TE
HUBISTE LEVANTADO
el/ella/Vd.
SE
HUBO LEVANTADO
nosotros/-as
NOS
HUBIMOS LEVANTADO
vosotros/-as
OS
HUBISTEIS LEVANTADO
ellos/ellas/Vds.
SE
HUBIERON LEVANTADO

OKREŚLNIKI CZASU

Mówiąc o zastosowaniu czasu Pretérito Anterior należy zwrócić uwagę na charakterystyczne dla tego czasu określniki:

APENAS
LEDWO, ZALEDWIE
ASÍ QUE
TAK WIĘC
EN CUANTO
JAK TYLKO
EN SEGUIDA QUE
JAK TYLKO
LUEGO QUE
POTYM JAK
TAN PRONTO COMO
JAK TYLKO, TAK SZYBKO JAK
DESPUÉS ZARAZ PO
UNA VEZ QUE
JAK TYLKO

Bibliografia: helloword.com.es USO de la gramatica espanola. Wydawnictwo EDELSA. 2003